Vitaal thuis leven in eigen wijk. Goed verzorgd, veilig, sociaal, betekenisvol en vitaal door toekomstbehendig te bouwen, slimme ICT en e-health. Dat is de inzet voor Vitaal Thuis in de Wijk, een nieuwe coalitie die op initiatief van VitaValley en Stroomversnelling op 7 juni werd afgetrapt.
Ruim 40 organisaties uit de zorg, welzijn, bouw en overheid legden de eerste verbindingen met elkaar voor deze opgave. Na de inspirerende inleidingen van Claudia Laumans (stedelijke vernieuwing in Almere Haven), Ruben Verbaan (bouwinnovaties van Dura Vermeer) en Johan Osté (het Age Friendly City programma in Amsterdam) gingen de deelnemers met elkaar in dialoog. Hoe kunnen we de gezondheid in de wijk bevorderen? Hoe vergroten we de sociale cohesie en samenredzaamheid? Hoe voorkomen we fragmentatie en leggen we de soms erg ingewikkelde financiële puzzels? De dialoog werd gevoerd aan de hand van drie imaginaire wijken: VitaDorp, VitaStad en VitaWijk.
Dit leverde een veelheid aan ideeën, suggesties en verbindingen op. En drie rode draden: ontzorgen, ontschotten en ontmoeten. Visueel storyteller Anabella Meijer legde dit vast in haar tekening van de bijeenkomst.
Ontzorgen – naar samenredzaamheid
Bewoners moeten zoveel mogelijk zelf de regie hebben over hun gezondheid. Hiermee wordt het beroep op professionele zorg minder belangrijk. Tegelijkertijd willen we de zorg, indien mogelijk, zo dicht mogelijk in de wijk en thuis organiseren. De rol van de wijk als mantelzorger kunnen we versterken. Slimme ICT en e-health kunnen een rol spelen om een oogje in het zeil te houden. En dragen bij aan ‘de juiste zorg op de juiste plek’. Dit is niet alleen fijn voor bewoners maar ook noodzakelijk gezien de krapte op de arbeidsmarkt.
Ontschotten – naar sterke ketens in wonen, zorg en welzijn
Er is behoefte aan nieuwe woon-, zorg- en welzijnsarrangementen. De huidige gesegmenteerde financieringsvormen zitten hierbij in de weg. Er is behoefte aan experimenteerruimte. Via experimenten en op basis van maatschappelijke business cases kunnen we naar innovatieve financiering. Minder schotten en minder administratieve verantwoording helpt ook bij het verlichten van het tekort aan zorgpersoneel.
Ook de verbinding met de energietransitie is cruciaal. Met de urgentie tot verduurzaming ligt er een kans om wijken tegelijkertijd te vitaliseren. Een woning renoveren of een nieuw warmtenet aanleggen doe je slechts eens in de 30-40 jaar. Door tegelijk de woning en wijk energieneutraal, veiliger en levensloopbestendig te maken sla je twee vliegen in één klap.
Ontmoeten – naar nieuwe verbindingen
Door ontmoetingen ontstaan nieuwe verbindingen die nodig zijn voor een florerend sociaal klimaat. Waarin generaties elkaar ontmoeten en van betekenis kunnen zijn voor elkaar. Techniek voor veiligheid en zorg in de woning kan een averechts effect hebben: mensen kunnen of durven hun woning niet meer uit. Door ingrepen in de gebouwde omgeving en met slimme ICT kan ontmoeten en meedoen worden bevorderd en kan iedereen een zinnige bijdrage leveren.
Ontmoeting is ook op andere niveaus nodig. Denk aan het ontmoeten van de kolommen wonen, zorg en welzijn. En denk aan de ontmoeting van regionale initiatieven, om samen optrekken en het beter delen van geleerde lessen mogelijk te maken.
Wat gaan we doen?
Met de opbrengst van de startbijeenkomst gaan VitaValley en Stroomversnelling met hun partners aan de slag om een programmaplan op te stellen. Dit zullen we begin september opleveren. Startpunt in het programma is een inventarisatie van relevante ‘Vitaal Thuis in de Wijk’ initiatieven die momenteel plaatsvinden. Vanuit verschillende invalshoeken willen we de geleerde lessen ophalen voor de ontwikkeling van breed inzetbare instrumenten zoals bewonersreizen, financieringsmodellen, standaarden en stappenplannen. Zo kunnen we samen sneller en meer impact maken.
Dit programma gaan we daarom uitvoeren in coalitieverband. We bouwen hierbij voort op de vruchtbare samenwerking van de Vitaal Thuis coalitie. Alle partijen die dezelfde visie en aanpak onderschrijven zijn hierbij welkom. We werken non-concurrentieel samen, op basis van een heldere aanpak, governance en begroting. Alle partners in de coalitie dragen (naar rato van draagkracht) in uren en geld bij aan het programma. We delen een landelijke ambitie en maken gebruik van de implementatiekracht van de wijken en regio’s. Samen gaan we voor vitaal leven in eigen wijk!
Op woensdag 27 juni zijn Stroomversnelling en Heijmans op bezoek bij het programma Bouwmeesters van BNR Radio. Het fragment is live te beluisteren van 15:30 tot 16:00 uur en online terug te vinden op bnr.nl.
Voor meer informatie of suggesties neem contact op met:
Pim Ketelaar pketelaar@vitavalley.nl
Harmke Bekkema hbekkema@stroomversnelling.nl