INTERVIEW || In opdracht van VitaValley interviewt Equalis SET-innovatieclusters over de contractering van e-health. Hierbij kijken we in hoeverre er afspraken zijn gemaakt, welke afspraken er zijn gemaakt en hoe tevreden de betrokken partijen hiermee zijn. Deze reeks is een vervolg op de eerdere blogreeks over structurele bekostiging en de publicatie van het stappenplan contractering. Voor de tweede blog in de reeks spraken we met Claudia Karels (ASVZ) en Roeland Westra (Sociale Dienst Drechtsteden) over de afspraken die zij hebben gemaakt over het inbedden van blended care in de reguliere zorg.
Deze blog is geschreven door Lieke Boonen en Wouter van Straaten – Equalis
ASVZ is een zorgorganisatie voor mensen met een verstandelijke beperking met ca. 5000 medewerkers in de regio Midden- en Zuid- Holland, Utrecht en West- en Midden-Brabant. Samen met de Sociale Dienst Drechtsteden (SDD) heeft ASVZ een SET-subsidie aangevraagd voor het implementeren van blended care bij het bieden van begeleiding thuis in de regio Drechtsteden (Zuid-Holland). Bij blended care wordt persoonlijk contact afgewisseld met digitale ondersteuning via beeldbellen, apps en andere tools. Het SET-project is in 2021 afgerond en heeft bijgedragen aan de aanzienlijke opschaling van blended zorg. ASVZ en de SDD maken nu de stap naar het inbedden van blended care in de reguliere zorg. De belangrijkste contractafspraken die zijn gemaakt zijn in deze blog samengevat.
Kernpunten van de contractafspraken
- Financiering niet aangepast. Blended care wordt binnen de huidige productstructuur (in de vorm van reguliere begeleiding) en bekostiging gefinancierd. Pas op de lange termijn wordt gekeken wat blended care doet met de kostenstructuur. Productfinanciering specifiek voor beeldzorg past volgens partijen niet bij de manier waarop je blended care wil aanbieden en stimuleren.
- SET-subsidie werkt wel als impuls. Waar ASVZ en de SDD blended care in de reguliere zorg opnemen en dus geen aparte financiële impuls opnemen in het contract, heeft de SET-subsidie wel bijgedragen aan het kunnen geven van de eerste financiële impuls om blended care te implementeren.
- Werken o.b.v. dialooggerichte inkoop. De SDD werkt vanuit een dialooggerichte inkoop waarin ze met ASVZ (en andere aanbieders) in gesprek gaat en ideeën uitwisselt over hun visie op zorg. De partijen zitten met elkaar om tafel om zaken te bespreken en samen voorstellen te ontwikkelen wat de relatie, de samenwerking en de dienstverlening bevordert.
- Inhoud ligt bij professionals, afspraken gericht op te bereiken resultaten. De SDD benadrukt dat de inhoud van de zorg niet gedicteerd wordt in het contract. Het uitgangspunt is dat innovatie niet in te kaderen is en dat zorgprofessionals de ruimte moeten hebben om te innoveren. Het contract richt zich dus op de resultaten die de SDD en ASVZ willen bereiken en niet op de manier waarop dit resultaat bereikt moet worden. Er zijn wel concrete afspraken gemaakt over het te bereiken resultaat.
- Verbinding voor langere termijn. Het overkoepelende contract is gericht op samenwerking en commitment voor de lange termijn (2015-2025) en de afspraken gelden voor het gehele werkgebied van ASVZ binnen Drechtsteden.
Vormgeving van het contract
Ter voorbereiding op het interview hebben we ASVZ en de SDD gevraagd aan te geven hoe zij scoren op de uitgangspunten voor het maken van contractafspraken die benoemd staan in het stappenplan contractering (zie onderstaande figuur). Dit geeft inzicht in de wijze waarop de afspraken zijn vormgegeven. Voor een toelichting op deze uitgangspunten en de herkomst van dit model verwijzen we naar dit achtergronddocument.
De visie, en niet de vorm waarin zorg wordt geleverd, is leidend geweest bij de vormgeving van het contract
Beide partijen zijn tevreden met het contract en geven het een dikke 8! Die tevredenheid zit hem met name in de vrijheid die wordt ervaren om de zorginhoud vorm te geven. Op basis van een goede dialoog hebben ASVZ en de SDD samen een visie uitgewerkt en doelen vastgesteld die ze willen behalen. Zorgorganisaties hebben daarna zelf de vrijheid om vorm te geven hoe ze deze doelen exact gaan bereiken. Roeland: “Vroeger (in de AWBZ) lag de focus veel meer op protocollair werken. Als de SDD richten we ons niet zozeer meer op de HOE vraag (hoe moet je de zorg leveren), dat is aan de zorgprofessionals, maar we willen natuurlijk wel weten wat de resultaten zijn”. Door de dialoog die ze voeren is er ook ruimte om in gesprek te gaan wanneer er knelpunten zijn. Ze vertrouwen elkaar daarin en dat zorgt voor een goede basis, geven beide partijen aan.
“Vroeger (in de AWBZ) lag de focus veel meer op protocollair werken. Als de SDD richten we ons niet zozeer meer op de HOE vraag (hoe moet je de zorg leveren), dat is aan de zorgprofessionals, maar we willen natuurlijk wel weten wat de resultaten zijn.”
– Roeland Westra, Senior Contractmanager – Sociale Dienst Drechtsteden
Resultaten worden gemonitord
Roeland geeft aan dat er in het contract een ‘service level agreement (SLA)’ is opgenomen waarin de resultaten die partijen willen bereiken staan gespecificeerd. Deze resultaten zijn gedefinieerd in de mate van zelfredzaamheid en participatie (twee kerndoelen van de WMO). Voorbeelden zijn positieve uitstroom (een klant is door professionele inzet ondersteuningsonafhankelijk), afschaling (inzet van lichtere ondersteuning mogelijk) en duur van de ondersteuning. In de SLA is geformuleerd aan welke eisen zorgaanbieders moeten voldoen, waarop zorgaanbieders moeten rapporteren en welke gevolgen het heeft als resultaten niet behaald worden. Claudia: “Wij leveren hiervoor ook daadwerkelijk monitorrapportages op die we bespreken aan de overlegtafel. Aan die tafels is er ruimte voor het gesprek over de behaalde resultaten en worden, indien nodig, verbeterafspraken gemaakt.” Doordat een open gesprek wordt gevoerd, kun je samen met elkaar stappen zetten. Als resultaten niet worden behaald, wordt hier dus niet meteen op afgerekend, maar wordt samen gekeken welke acties nodig zijn om te verbeteren en wat de achterliggende oorzaak is. Hierbij spreken beide partijen uit, net zoals ze toegelicht hebben in hun interview in blogreeks 1, dat vertrouwen en het delen van dezelfde visie essentieel is om op deze manier afspraken met elkaar te maken. Vertrouwen in combinatie met duidelijke resultaatafspraken!
Afspraken vallen onder een hoofdovereenkomst die voor langere periode geldt (10 jaar). De specifieke overeenkomsten voor de dienstverlening zijn door stilzwijgende verlenging in principe ook meerjarig. Dit geeft ook weer ruimte voor een lange termijn visie en er spreekt vertrouwen uit naar beide partijen.
Financiering binnen bestaande productstructuur
Wat opmerkelijk is, is dat er geen aparte contractafspraak is gemaakt voor de vergoeding van blended care die wordt geïmplementeerd. Hier is bewust voor gekozen. Roeland: “We willen ruimte maken voor innovatie. De keuze voor wanneer je welke zorgvorm inzet laten we daarom aan de professional. Er is in lijn met onze visie en slimmer organiseren wel bewust gekozen om e-health in te zetten en we koppelen dit ook aan de resultaatafspraken. En, blijkbaar werkt het. Claudia geeft namelijk aan dat zij nooit het idee hebben gehad dat ze “werden afgerekend op het inzetten van beeldzorg”. Claudia: “Een negatieve financiële prikkel zou ook funest zijn voor de implementatie ervan.” De implementatie heeft dus niet geleid tot een andere productstructuur of bekostiging, maar werkt vanuit het bestaande tarief voor begeleiding. Op de langere termijn is het, volgens beide, niet irreëel om de kostprijs te bekijken om te zien of deze verandert op basis van de inzet van blended care. De inzet kan leiden tot een lagere kostenstructuur, maar dat is volgens partijen nog onduidelijk. Ook omdat er wel opstartkosten zijn. De kosten moeten wel maatschappelijk worden verantwoord natuurlijk. Maar eerst is er dus ruimte en rust gecreëerd door te werken vanuit de bestaande structuren.
Verder zien we dat de uitgangspunten relatief eenvoudig zijn. Het contract is generiek van aard, maar via de SLA specifiek toegespitst op de afspraak met ASVZ, geldt voor de totale patiëntenpopulatie, en omvat een betaling per klant en per inspanning, waarbij het resultaat wel gemonitord wordt. Gezien de positieve ervaringen met blended care krijgt deze vorm van ondersteuning binnen de Drechtsteden een plek in de doorontwikkeling van individuele begeleiding. Het idee is daarbij om eerst de randvoorwaarden/uitgangspunten verder vorm te geven. Daarna is het de bedoeling om de uitrol van blended care te stimuleren/faciliteren onder meerdere en verschillende aanbieders, doelgroepen en andere vormen van ondersteuning.
Meer lezen over dit onderwerp?
- Eerder verschenen in deze reeks: Contractering van e-health vanuit een gezamenlijke visie: praktijkvoorbeeld Carinova en Zilveren Kruis
- Eerder interview met ASVZ en SDD: Zonder goede samenwerking geen structurele financiering
- Opschalen van beeldschermzorg bij ASVZ: bekijk de presentatie en replay van ASVZ tijdens de meet up ‘Opschalen van beeldschermzorg’