Digitale zorg – De tweede golf
De afgelopen weken kwam er in mijn digitale bubbel veel nieuws voorbij over digitale zorg. Over het belang van implementatie, opschaling en bestendiging hiervan. Voor betere, betaalbare en toegankelijke zorg, op de juiste plek op het juiste moment. Hierin is een belangrijke rode draad: de coronacrisis heeft ons laten zien wat mogelijk is; laten we hiervan leren en het goede voor iedereen beschikbaar maken. Ik deel de hoofdpunten graag.
Digitale zorg prominent in miljoenennota 2021
De coronacrisis heeft het belang van digitale zorg nog extra onderstreept. Ondersteuning en zorg op afstand helpen thuiswonende kwetsbare ouderen en mensen met een chronische ziekte, beperking of psychische aandoening.
Het kabinet zet in op stimulering van digitale zorg o.a. middels de SET (COVID-19) regelingen. Deze inzet is verder uitgewerkt in de Kamerbrief voortgang innovatie en zorgvernieuwing. Kernboodschap hierin: van onderstroom naar bovenstroom, leren van de enorme vlucht die digitale zorg door de coronapandemie heeft genomen. VWS zet in op stimulering, opschaling, bestendiging en de juiste randvoorwaarden. Maar ook:
Daarmee wil niet gezegd zijn dat ‘alles’ digitaal moet. Een blended aanpak, een mix van digitaal en fysiek, is nodig. Dit moet ook onderdeel zijn van de gezamenlijke besluitvorming tussen arts en patiënt.
Geef patiënt de keuze tussen fysieke en digitale zorg
De oproep van de Patiëntenfederatie sluit hier goed op aan: Geef patiënt de keuze tussen fysieke en digitale zorg:
Patiëntenfederatie Nederland is voorstander van een structurele inbedding van digitale zorg. Niet een beetje beeldbellen of op sommige plekken pilots die niet landelijk opschalen. Wij pleiten voor hybride zorg, de optimale combinatie van zorg op afstand én op de locatie van de zorgverlener. (…) Hybride zorg draagt zo bij aan de juiste zorg op de juiste plek en het juiste moment. Bovendien blijven digitale kanalen toegankelijk als de deuren onverhoopt fysiek dicht gaan.
Digitaal waar mogelijk en wenselijk
Het Zorginstituut (ZIN) en NZa werken aan het bestendigen van digitale zorg in de zorgpraktijk. Het Zorginstituut heeft hiertoe het plan van aanpak ‘Digitaal waar mogelijk en wenselijk’ opgesteld.
De NZa stelt dat de mogelijkheden om digitale zorg te kunnen vergoeden moeten worden verruimd. De NZa heeft inmiddels (op 17 september jl.) bekend gemaakt dat de tijdelijke verruimingen voor zorg op afstand in de medisch specialistische zorg die per 1 maart van dit jaar zijn ingegaan per 1 januari 2021 structureel gemaakt worden.
Wetenschappelijk anker
Ook op het gebeid van het wetenschappelijk verankeren van (implementatie van) digitale zorg worden belangrijke stappen gezet, o.a. door het National eHealth Living Lab (NeLL) en de recente aanstelling van Daan Dohmen als bijzonder hoogleraar digitale transformatie in de zorg.
Lerende praktijk
Tot slot een –mij uit het hart gegrepen- aanbeveling uit het zeer zinnige Raad voor Volksgezondheid & Samenleving (RVS) advies ‘Zorg op afstand dichterbij?’:
“Er moet een omslag komen van een focus op het investeren in digitale infrastructuur en het opschalen van bestaande toepassingen naar het stimuleren van een lerende praktijk waarin digitale zorg gericht kan worden ontwikkeld.”
Samen leren in de praktijk, dat is precies wat we vanuit VitaValley doen. Goed voorbeeld is SET-up, het ondersteuningsprogramma bij de Stimuleringsregeling E-health Thuis.
Alles bij elkaar zeer cruciale ontwikkelingen, een tweede golf om digitale zorg definitief en vanzelfsprekend onderdeel te maken van zorg en gezondheid.
Geschreven door:
Pim Ketelaar – Programmadirecteur