De ontwikkeling van de zorgrichtlijnen sluit niet aan bij de huidige opkomst van e-health. In deze richtlijnen speelt e-health nu geen rol. Als e-health onderdeel is van goede zorg, dan wordt het tijd dit ook te benoemen. Opname in de richtlijnen zal de vrijblijvendheid van het gebruik van e-health doorbreken. Maar waar moeten e-health toepassingen dan aan voldoen? VitaValley en Vital Innovators verkennen in opdracht van de Regieraad Kwaliteit van Zorg de mogelijkheden op welke wijze e-health in de richtlijnen kan worden opgenomen.
Dominantie van medisch handelen
In de richtlijnen voor zorgprofessionals wordt vastgelegd wat we onder goede en verantwoorde zorg verstaan. De richtlijnen worden nu vooral gedomineerd door medisch handelen. Dit terwijl de wijze waarop zorg wordt verleend ook invloed heeft op de effectiviteit en doelmatigheid. De afgelopen jaren is meer aandacht gekomen voor het opnemen van andere aspecten. Denk aan de organisatie van zorg en inbreng van patiënten.
Knellend beoordelingskader
Initiatieven als de NIA onderstrepen de acceptatie van e-health als onderdeel van goede zorg. Het uitblijven van de opname van e-health toepassingen in richtlijnen heeft verschillende oorzaken.
- Enerzijds gaan de ontwikkelingen op het gebied van ICT zeer snel. Dit past niet bij het trage karakter van richtlijnontwikkeling.
- Daarnaast vormt de nadruk op klinisch bewijs, naast de focus op het medisch handelen, een belemmering.
ZonMw concludeert dat traditionele onderzoeksmethoden als RCT’s niet aansluiten bij e-health. Dit vraagt om nieuwe methoden en criteria.
Sluit aan bij actuele beoordelingen
Verschillende partijen willen orde scheppen in de e-health chaos. Digitale Zorggids is hier een goed voorbeeld van. Daarnaast geven keurmerken zoals Keurkring (nog in ontwikkeling) en ZegelGezond een oordeel over het voldoen aan (minimale) kwaliteitseisen. Een groot voordeel van deze initiatieven is dat ze een actueel overzicht geven en continu worden bijgewerkt. Gezien de traagheid in het aanpassen van richtlijnen, lijkt het verstandig bij dit soort initiatieven aan te sluiten.
Kijk niet alleen naar aanbod
Het beoordelen van het aanbod is nuttig, maar onvoldoende als we e-health onderdeel willen laten zijn van zorg. De toegevoegde waarde voor de kwaliteit en doelmatigheid van zorg zal centraal moeten staan. Een e-health toepassing kan uitstekend beoordeeld zijn. Dit betekent echter niet dat iedereen dit klakkeloos moet gaan gebruiken. Richtlijnen kunnen hier een passend beoordelingskader voor bieden.
Experimenteren met nieuwe oplossingen
De Regieraad Kwaliteit van Zorg wil de mogelijkheden verkennen om e-health op te nemen in de richtlijnen. Om dit uit te voeren heeft de Regieraad VitaValley en Vital Innovators ingeschakeld. Aan de hand van drie specifieke richtlijnen (depressie, borstkanker, nierfalen) zal worden geëxperimenteerd met een beoordelingskader. De (tussen)resultaten zullen beschikbaar komen op www.ehealthinderichtlijnen.nl. U bent van harte uitgenodigd om mee te denk.