BLOG || In opdracht van VitaValley interviewt Equalis SET-innovatieclusters over de contractering van e-health. Hierbij kijken we in hoeverre er afspraken zijn gemaakt, welke afspraken er zijn gemaakt en hoe tevreden de betrokken partijen hiermee zijn. Dit is een vervolg op de eerdere blogreeks over dit onderwerp. Voor deze blog spraken we met Vincent Overmeer (manager thuiszorg bij Surplus) en Menno Jansen (strategisch programmamanager zorginnovatie bij CZ).
Schaalbare afspraken voor de inzet van meerdere digitale zorg interventies
Surplus is een zorgorganisatie die actief is op het gebied van welzijn, thuiszorg en woonzorg. De organisatie biedt verschillende vormen van woonzorg, verdeeld over 13 locaties verspreid over West-Brabant. Surplus heeft een SET-subsidie ontvangen samen met zorgverzekeraar CZ. De subsidie ontvingen ze voor de implementatie van een nieuwe digitale strategie, waarbij Surplus in haar thuiszorgpaden digitale zorg gaat introduceren. Surplus zet hiervoor een uitgebreid pakket met slimme hulpmiddelen van MobileCare in. Ze kijken naar de wensen en behoeften van de individuele cliënt en mantelzorger(s) en bepalen welke slimme zorgtechnologie het beste kunnen worden toegepast binnen de zorg.
Deze blog is geschreven door Wouter van Straaten en Lieke Boonen – Equalis
Kernpunten van de contractafspraken
- Eenvoudige afspraken vastgelegd in een meerjarencontract. Surplus en CZ sloten een meerjarencontract af, met een maandtarief voor de totaal te leveren zorg. Bovenop het maandtarief komt een vast cliënttarief voor de inzet van Slimme Zorg m.b.v. verschillende bewezen digitale toepassingen.
- Totaalpakket van interventies via één aanbieder. Surplus en CZ bieden een totaalpakket van digitale zorginterventies aan via één aanbieder. Op deze manier kunnen ze inspelen op de verschillende behoeften van cliënten, maar hoeven ze geen meerdere contracten met verschillende aanbieders af te sluiten.
- Monitoren van resultaat. Er is afgesproken dat op verschillende KPI’s wordt gemonitord, zoals de inzet van personeel, kwaliteit van zorg, toegankelijkheid en zorgkosten. Over een aantal KPI’s zijn harde afspraken gemaakt, bijvoorbeeld over de inclusie van het aantal patiënten en het aantal ingezette zorguren. Daarnaast, om leren te bevorderen worden resultaten periodiek gerapporteerd, besproken en vergeleken met de resultaten van andere aanbieders met eenzelfde contract.
- Schaalbare afspraken. De relatief eenvoudige afspraken, duidelijke randvoorwaarden en de samenwerking met MobileCare zorgen ervoor dat het contract schaalbaar is en te gebruiken voor contracten van andere aanbieders en financiers. Dit maakt het mogelijk om samen en van elkaar te leren, zodat niet iedereen het wiel hoeft uit te vinden.
- Vertrouwen is de basis. Door een wederzijds vertrouwen hebben beide partijen het lef gehad om een traject met elkaar aan te gaan, ook al waren de effecten en gevolgen bij de start nog grotendeels onduidelijk. Van de inzichten die de partijen opdoen gedurende het traject leren ze en brengen ze aanpassingen aan, zodat digitale zorg steeds meer onderdeel van de geleverd zorg wordt.
Vormgeving van het contract
Ter voorbereiding op het interview hebben we Surplus en CZ gevraagd aan te geven hoe zij scoren op de uitgangspunten voor het maken van contractafspraken, die benoemd staan in het stappenplan contractering (zie onderstaande figuur). Dit geeft inzicht in de wijze waarop de afspraken zijn vormgegeven. Voor een toelichting op deze uitgangspunten en de herkomst van dit model, verwijzen we naar dit achtergronddocument.
Totaalpakket van interventies via één aanbieder
Surplus en CZ ontvingen een SET-subsidie voor de implementatie van een nieuwe digitale strategie, waarbij Surplus in al haar zorgpaden digitale zorg wil introduceren. CZ en Surplus hebben een gezamenlijke visie waarbij inzet van digitale zorg binnen alle zorgpaden onderdeel is om de huidige uitdagingen in de zorg het hoofd te bieden, zoals de stijgende zorgkosten en het tekort aan personeel. Om niet te verzanden in een woud van aanbieders van verschillende digitale zorginterventies én het zo makkelijk mogelijk te maken voor zorgprofessionals om in te zetten wat nodig is voor een specifieke cliënt, is hiervoor een contract gesloten met MobileCare. MobileCare is een aanbieder die een totaalpakket van meerdere e-health interventies aanbiedt: van tablets met de Netty app tot digitale weegschalen, saturatie meters, wearables, en meer. Alle digitale zorg wordt dus via MobileCare ingezet.
Volgens Vincent en Menno is de samenwerking met MobileCare een essentieel element van het contract. “We zochten niet naar één puntoplossing, want daar zijn cliënten en zorgprofessionals vaak niet bij gebaat. Daarnaast verschillen cliënten en zorgprofessionals vaak onderling, waardoor hun behoeften ook verschillen. We wilden een breed pallet aan oplossingen inzetten met verschillende soorten technologieën, zodat aangesloten kan worden bij de wensen en capaciteiten van de cliënt en willen de mogelijkheden echt integreren in onze zorgpaden”, aldus Vincent. Belangrijk was wel dat MobileCare alleen kwalitatieve en bewezen interventies aanbiedt.
“Het is dus een vrij unieke propositie. Maar wel één waar zowel Surplus als CZ volledig achter staan.”
– Vincent Overmeer, manager thuiszorg bij Surplus
Menno: “Het portfolio bestaat alleen uit bewezen leveranciers die bepaalde kwaliteit voorleggen, zoals Sensare, Medido, en dergelijke.” Naast de verschillende vormen van digitale zorg die door MobileCare aangeboden worden, verlenen ze ook ondersteuning en support aan gebruikers. Zij onderhouden contact met gebruikers en ondersteunen bij het gebruik van de e-health. Daarnaast leveren ze ook klinische hulp.
Vincent: “Als eerste aanspreekpunt voor de digitale zorg heeft MobileCare een alarmerende functie, bijvoorbeeld bij eenzaamheid. Als Surplus proberen we het leveren van zorg zo dicht bij onszelf te houden als mogelijk, maar het is wel fijn dat er altijd een extra luisterend oor beschikbaar is. Hier en daar werkt het voor ons dus ook werkdruk verlagend.” Partijen zoals MobileCare zijn er volgens Vincent niet veel. “Het is dus een vrij unieke propositie. Maar wel één waar zowel Surplus als CZ volledig achter staan.”
Eenvoudige afspraken vastgelegd in een meerjarencontract
De samenwerking met MobileCare is in het contract tussen Surplus en CZ opgenomen. Deze samenwerking is vastgelegd in een meerjarencontract, met een maandtarief voor de totaal te leveren zorg. Bovenop dit maandtarief komt nog een component voor de inzet van Slimme Zorg m.b.v. MobileCare. Om het zo simpel mogelijk te houden, krijgt Surplus voor alle CZ cliënten (70% van alle cliënten van Surplus) een vergoeding, ook als er geen digitale zorg wordt ingezet. Ook met MobileCare is een vaste prijs afgesproken, onafhankelijk van de hoeveelheid digitale zorg die ingezet of gebruikt wordt.
“Vaak liggen tegenvallende resultaten bijvoorbeeld niet aan de technologie, maar de manier van implementeren.”
– Menno Jansen, strategisch programmamanager zorginnovatie bij CZ
Daarnaast hebben CZ en Surplus afspraken gemaakt over de resultaten. Menno: “We hebben verschillende KPI’s waarop gemonitord wordt, zoals inclusie (o.b.v. het aantal cliënten dat digitale zorg ontvangt), inzet van zorg (o.b.v. het aantal cliënten dat per FTE bediend kan worden), kwaliteit van zorg (o.b.v. PREMs en PROMs) en medewerkerstevredenheid. De scores op de KPI’s worden ook vergeleken met resultaten van andere instellingen met een vergelijkbaar contract. Dit om van elkaar te leren en het gesprek aan te gaan. Daarbij proberen we de inzichten die we ophalen ook te duiden met kwalitatief onderzoek. Vaak liggen tegenvallende resultaten bijvoorbeeld niet aan de technologie, maar de manier van implementeren. Op basis van de inzichten gaan we het gesprek met elkaar aan.”
Rondom inclusie van cliënten zijn duidelijke afspraken gemaakt. In principe komen alle thuiszorg cliënten van CZ bij Surplus in aanmerking voor digitale zorg. De professional beoordeelt samen met de cliënt of dit wenselijk en haalbaar is. Op dit moment krijgt zo’n 28% van de cliënten van Surplus die bij CZ aangesloten zijn digitale zorg. Het streven is om uiteindelijk de helft alle cliënten van digitale zorg te voorzien. Als het resultaat afwijkt van de verwachte inclusie dan wordt er wel gekeken naar de vergoeding. Vincent: “Dan heb je wel een gesprek, en mogelijk wordt het vertaald naar een aanpassing van het tarief. Daar zijn duidelijke afspraken over gemaakt.”
Afspraken vanuit CZ makkelijk schaalbaar, Surplus heeft hier meer uitdagingen bij
Ondanks de vrij unieke propositie is het contract volgens beide partijen goed schaalbaar en te gebruiken door en voor andere zorgaanbieders en zorgverzekeraars. Doordat MobileCare contracten afsluit met verschillende digitale zorg aanbieders hoeven CZ en Surplus dat niet meer te doen. “We wilden af van 15 verschillende leveranciers en bijbehorende contracten met eigen abonnementstarieven. Door één contract met MobileCare is dat gelukt”, zegt Menno.
Menno geeft aan dat CZ inmiddels al met zeven aanbieders hetzelfde contract als met Surplus heeft afgesloten. Allen met dezelfde voorwaarden, maar met een eigen financiering. “We hebben een set van duidelijke randvoorwaarden in de contracten opgenomen waar we elkaar op kunnen aanspreken, o.a. over de schaal, doelstellingen, rollen & verantwoordelijkheden en rapportage. Er worden ook vaste afspraken over de financiering gemaakt, maar dat blijft maatwerk. De financieringsafspraken met Surplus zijn mogelijk anders dan de afspraken met andere aanbieders”.
Doordat met alle aanbieders afspraken worden gemaakt met grotendeels dezelfde aanpak, is ook actieve kennisdeling mogelijk. Menno: “Aanbieders worden verplicht om ervaringen en voortgang met elkaar te delen. Zo hoeven ze niet telkens zelf het wiel uit te vinden. Dit doen we bijvoorbeeld tijdens sessies waarin we kennis delen en verschillen (in inzet en aanpak) tussen aanbieders laten zien. Ook resultaten worden gedeeld, zoals gebruikerservaringen van cliënten en medewerkers. Dat is volgens ons de manier waarop innovatie gedaan moet worden, schaalbaar impact maken en samen leren en verbeteren.”
De schaalbaarheid die CZ toepast richting andere zorgaanbieders is voor Surplus niet zo vanzelfsprekend. CZ is de grootste contractant van Surplus en Surplus zou het contract graag doorzetten naar andere grote verzekeraars. Dit blijkt echter niet zo eenvoudig en is tot op heden nog niet gelukt. Dit ligt echt in de individuele contractonderhandelingen die gevoerd worden waarbij er dus geen automatisch volgbeleid is tussen verzekeraars. Dit blijft dus een continue uitdaging.
Een mooi contract, maar er zijn nog wel stappen te zetten op het maken van concrete resultaatafspraken
Over uitkomsten van de zorg zijn deze afspraken minder hard. “De resultaten spelen minder mee in de financiering. Het is niet zo dat als we onder een bepaalde waarde scoren we minder vergoeding per cliënt krijgen”, aldus Vincent. “Het is best een experimenteel traject, waarvan we aan de voorkant nog niet weten wat de resultaten zijn. Om daar dan afspraken op te maken met financiële consequenties is niet gewenst.”
Dit is wel iets waar CZ nog stappen in wil zetten. “De resultaten mogen best wat tegenvallen. Dan zoeken we samen naar manieren om toch het gewenste resultaat te behalen, want daar hebben zowel CZ als Surplus haar commitment voor gegeven. Maar het mag soms nog wel wat scherper”, zegt Menno. “Het grootste risico ligt nog steeds bij CZ en soms zijn we nog wat lief over dingen die we afspreken. Als bepaalde resultaten niet direct behaald worden volgt er geen afrekening. Maar als je dat bij iedereen doet en niemand haalt het, moeten we wel de stekker eruit trekken”.
We bouwen een schip tijdens het varen
Surplus en CZ werken al geruime tijd samen. In die tijd hebben de partijen een vertrouwensrelatie opgebouwd. Het zijn beide partijen die geloof hebben in de toegevoegde waarde van digitale zorg, en niet bang zijn te experimenteren en ‘spannende’ dingen met technologie te doen. “Het is ons gelukt afspraken over structurele financiering te maken omdat we elkaar echt vertrouwen”, zegt Vincent. “Met andere verzekeraars hebben we ook goede verstandhoudingen, maar op dit stuk zijn we net wat verder met CZ. Met andere verzekeraars lukt het nog niet altijd om afspraken te maken”. Menno vult aan: “Die formule zit hem ook in langdurige samenwerkingsrelatie en echt vertrouwen. Ja, we maken harde afspraken, maar vertrouwen er ook op dat we elkaar helpen als het even niet lukt”.
Ondanks het vertrouwen blijft het voor Surplus en CZ soms toch spannend om een dergelijke afspraak te maken. Ze zijn samen een langlopend traject gestart, waarvan de resultaten onduidelijk zijn en het afbreukrisico groot. Menno: “Je moet er lef voor hebben. Natuurlijk werken we met bewezen technologieën, maar je start een avontuur waarvan je aan het begin nog niet weet wat de effecten zullen zijn of waar je tegenaan gaat lopen. Wat doet de innovatie bijvoorbeeld met cliënten, of met medewerkers? En lukt het om digitale zorg te integreren in het zorgpad? Tijdens het traject wil je daar achter komen, en vooral van de inzichten leren. Daarnaast geeft Menno aan dat dit traject niet bedoeld is als iets tijdelijks, of een pilot. “We gaan niet meer terug, stoppen is geen optie. Gedurende de implementatie brengen we aanpassingen aan, maar we gaan door. Technologie moet namelijk een rol in zorg krijgen.’