Het is vijf voor twaalf volgens de NZa en het Zorginstituut. Door verkeerde prikkeling (DBC’s) lopen de zorgkosten in 2040 op tot de helft van ons bruto inkomen. Forse woorden die we op 29 november in de NRC lazen over het ‘Zorgrapport: Bekostig op de uitkomst, niet op de uren’.
De opstellers noemen ook een voorbeeld: als je nieuwe heupen bekostigt, krijg je nieuwe heupen. Gelukkig is er een passend alternatief: als je op uitkomst ‘fitte patiënt’ bekostigt, dan krijg je fitte patiënten die minder zorg consumeren.
Natuurlijk moeten we dat gaan doen! Dus stellen de auteurs nieuwe bekostigingssystemen voor die we in de komende jaren moeten invoeren. Als we het netwerk rondom de operatie (voornamelijk paramedische zorg) gaan bekostigen, dan moet het lukken.
Mooi! Dat is dan geregeld. Als ik ooit die nieuwe heup nodig heb en ik ben tegen die tijd onverhoopt niet fit (nou ja, we gaan ook nog een hoop aan primaire preventie doen, zelfs de VVD hoor je daar tussen de bedrijven door wel eens over), dan is dat dus voor mij geregeld. Mijn kwaliteit van leven gaat omhoog als ik na de operatie sneller naar huis mag met een lagere kans op infecties, hersteloperaties e.d. En zo kunnen we en passant ons netto inkomen besteden aan de juiste ervaringen op het juiste moment, en dus niet onnodig aan veel te veel onzinnige zorg.
“Als ik ooit die nieuwe heup nodig heb en ik ben tegen die tijd onverhoopt niet fit, dan is dat dus voor mij geregeld”
Terecht stellen NZa en Zorginstituut dat deze veranderingen niet van vandaag op morgen geregeld zijn. Dit vergt een omslag die tot de haarvaten ingeregeld moet worden. En dan is er die roze olifant. Dan gaat het over cultuur, macht, samenwerken en het (nog te weinig voorkomende) ‘fijn-dat-jij-het-hebt-uitgevonden-dus-neem-ik het-graag-over-syndroom’. En gewoonweg weten en kunnen vinden van bruikbare informatie. Eén olifant? Soms lijkt het meer op een roze kudde!
Vijf voor twaalf, dus we moeten op de klok letten. We investeren in Nederland veel in kennis, dat is een groot goed. Maar misschien moeten we meer en meer de nadruk leggen op de implementatie van die kennis. Laten we bij de tijd blijven en voor netwerkzorg investeren in een landelijk open leer- en innovatienetwerk voor validatie, analyse, kennisdeling, bekostigingsmodellen en lokale organisatiemodellen.
Over de auteur
Dit blog is geschreven door Maarten Ploeg. Maarten is bestuurder en programmadirecteur bij Stichting VitaValley. Hij heeft ruim 20 jaar bestuurs-, programma- en management ervaring in de zorg- en welzijnssector. Als programmadirecteur van Vitaal Leven houdt hij zich dagelijks bezig met preventie en remissie, bijvoorbeeld in 2diabeat (www.2diabeat.nl), een programma rondom e-health in achterstandswijken en een programma voor de opschaling van perioperatieve netwerkzorg.