Inkoopbeleid 2024: zorgverzekeraars weinig aandacht voor standaard vergoeding van digitalisering

Inkoopbeleid 2024: zorgverzekeraars weinig aandacht voor standaard vergoeding van digitalisering

Geplaatst op: 13 april 2023

NIEUWS || In opdracht van VitaValley onderzocht adviesbureau Equalis het zorginkoopbeleid voor wijkverpleging, GGZ en (geriatrische) revalidatie in 2024. Hoewel alle zorgverzekeraars aangeven de inzet van digitale zorg te willen stimuleren en over de opschaling ervan mee na te willen denken, zien we de standaard vergoeding van digitale zorg opvallend weinig terugkomen in het inkoopbeleid.  

Zorgverzekeraars moeten uiterlijk op 1 april hun inkoopbeleid voor het opvolgende kalenderjaar bekend hebben gemaakt. Het is natuurlijk interessant om te zien op welke manier zorgverzekeraars volgend jaar in gaan zetten op digitale zorg. Equalis heeft daarom, in opdracht van VitaValley, het inkoopbeleid voor de wijkverpleging, GGZ en (geriatrische) revalidatie voor 2024 onder de loep genomen, van alle verzekeraarsconcerns die in Nederland actief zijn. Daarnaast is naar het Wlz inkoopbeleid voor 2023 gekeken van alle zorgkantoren. Er is gekeken op welke manier de partijen volgend jaar de inzet van digitale zorg gaan vergroten en welke digitale toepassingen standaard worden vergoed. 

Ambities 2024

Alle zorgverzekeraars geven aan dat ze de inzet van digitale zorg belangrijk vinden om de zorg toegankelijk en betaalbaar te houden. Zorgverzekeraars onderschrijven daarbij de uitgangspunten uit het IZA, namelijk “Passende hybride en digitale zorg: zelf als het kan, thuis als het kan en digitaal als het kan”. Veel zorgverzekeraars benoemen specifiek dat ze de op ZN-niveau afgesproken Ambities Zorginkoop Digitalisering 2024 onderschrijven, waarin concrete doelen met betrekking tot digitalisering zijn opgenomen. De ambities voor 2024 zijn bijvoorbeeld:  

  • Zorgaanbieders hebben in kaart gebracht welke zorg vanaf 2024 hybride of digitaal geleverd gaat worden, en welke zorg wordt afgeschaald; 
  • Voor tenminste 25% van de zorgpaden en zorgprocessen is een hybride en/of digitaal zorgpad of zorgproces uitgetekend. Bij voorkeur worden hiervoor de in het “Landelijk platform digitale zorgtransformatie”- gevalideerde oplossingen gebruikt;
  • Minimaal 10% van alle patiënten ontvangt eind 2024 al een vorm van hybride of digitale zorg. 

Verzekeraars stimuleren daarom de inzet van digitale zorginnovaties en willen over de inzet van specifieke toepassingen in gesprek. Waar voldoende bewijs is verzameld, wil men ook over opschaling meedenken. In het zorginkoopbeleid is er echter nog weinig opgenomen over de standaard vergoeding van digitale zorg. 

Wijkverpleging

In de wijkverpleging worden beeldschermzorg, medicijndispensers of farmaceutische telezorg bij bijna alle verzekeraars standaard in de afspraken opgenomen. Zo ook bij drie van de vier grote concerns, namelijk Achmea, CZ en Menzis. CZ en Menzis geven daarbij aan dat er een maximum aantal uur wordt vergoed. VGZ vergoedt wel standaard de medicijndispenser, maar beeldschermzorg staat niet opgenomen in het inkoopbeleid. Alleen bij DSW en Salland (ENO) worden zowel beeldschermzorg als de medicijndispenser niet benoemd in het inkoopbeleid als standaard vergoede toepassingen.  

Naast beeldschermzorg en medicijndispensers worden geen andere digitale toepassing standaard vergoed. Althans, dit is niet expliciet benoemd in het inkoopbeleid. Alle verzekeraars geven wel aan graag over initiatieven in gesprek te gaan en zorgorganisaties kunnen vaak via een formulier een aanvraag doen voor bekostiging via de prestatie thuiszorgtechnologie. Er worden in het inkoopbeleid echter weinig specifieke criteria benoemd waaraan initiatieven moeten voldoen, willen ze voor vergoeding in aanmerking komen. Die beperkte transparantie vraagt van zorgaanbieders steeds een andere wijze van indiening en zorgt keer op keer voor maatwerkafspraken 

GGZ en Revalidatiegeneeskunde

In het zorginkoopbeleid van de GGZ en Revalidatiegeneeskunde wordt geen expliciete melding gemaakt van de vergoeding van specifieke digitale toepassingen. Er worden dus geen digitale toepassingen standaard vergoed in de GGZ en (geriatrische) revalidatie. Alleen beeldschermzorg werd in het beleid van meerdere zorgverzekeraars benoemd als mogelijkheid om fysieke consulten te vervangen. Vaak kan deze digitale contacttijd vergoed worden onder de standaard mogelijkheden voor contacttijd. Hoewel de digitale toepassingen uit de wijkverpleging mogelijk minder goed in te zetten zijn bij GGZ/revalidatie en daardoor niet expliciet worden benoemd, worden ook geen vergoedingsvoorwaarden genoemd voor digitale toepassingen die beter aansluiten bij GGZ/revalidatie. In de praktijk zien we binnen SET-up dat steeds meer GGZ en revalidatie instellingen bijvoorbeeld de medicijndispenser willen inzetten bij hun cliënten.   

Wlz 

Behalve zorgkantoor Midden IJsel (Salland) geeft geen enkel zorgkantoor expliciet aan digitale toepassingen standaard te vergoeden in de Wlz. Zorgkantoor Midden IJsel (Salland) verwacht dat alle zorgaanbieders een vorm van farmaceutische telezorg gebruiken als dit passend is. 

Uitslag anders dan gehoopt

“Na onder andere de vele succesvolle SET-projecten en het daarbij verzamelde bewijs, had ik gehoopt dat meer digitale zorg producten standaard vergoed zouden worden”, zegt Pasquelle van Ruiten, programmamanager bij VitaValley. “Neem bijvoorbeeld het ruime bewijs voor de werking en goede toevoeging van zorgrobot Tessa in specifieke situaties. Verzekeraar VGZ heeft op basis van twee projecten bij grote aanbieders uit hun regio een best practice ontwikkeld, maar toch omschrijven zij geen standaard vergoedingsmogelijkheid via bijvoorbeeld de prestatie thuiszorgtechnologie. Met zo’n standaard vergoedingsmogelijkheid zou het veel toegankelijker worden om met deze vorm van zorgtechnologie aan de slag te gaan, zeker ook voor middelgrote en kleine aanbieders.” 

Over het onderzoek

Voor dit artikel heeft Equalis het 2024 inkoopbeleid voor de wijkverpleging, GGZ en (geriatrische) revalidatie voor alle zorgverzekeraarsconcerns doorgenomen. Dit betekent dat het inkoopbeleid van Zilveren Kruis (Achmea), VGZ, CZ, Menzis, DSW, a.s.r., ONVZ, Zorg en Zekerheid, EURCARE (Caresq) en Salland bekeken zijn. Ook het 2023 inkoopbeleid voor de Wlz van alle zorgkantoren is doorgenomen. Er is specifiek gekeken welke ambities rondom de inzet van digitale zorg beschreven staan en welke toepassingen standaard vergoed worden. Hierbij werd gekeken naar beeldschermzorg, farmaceutische telezorg, medicijndispensers, een combinatie van technologieën (zoals MobileCare), elektronisch toegangsbeheer, leefstijlmonitoring, smart glasses, wondzorg apps en zorgrobots voor dagstructuurondersteuning. De onderzoekers zijn ook nagegaan of andere digitale toepassingen worden benoemd in het zorginkoopbeleid. 

Meer lezen?
Structurele bekostiging e-health
Structurele bekostiging e-health: stappenplan en tips voor SET-projecten